ارزیابی و مقایسه برخی از خواص شیمیایی دانه کنجد و بذرک

مقدمه: دانه کنجد و بذرک منابعی غنی از اسیدهای چرب غیراشباع و ضروری هستند و از دیرباز به دلیل خصوصیات منحصربه­فرد تغذیه ای توجه بسیاری از دانشمندان علم غذا را به خود جلب کرده اند. در این تحقیق برخی از خواص شیمیایی دانه کنجد و بذرک با یکدیگر مقایسه شده است. مواد و روش ها: دانه کنجد و بذرک به طور کاملاً تصادفی خریداری شد، سپس به صورت جداگانه آسیاب گردید و میزان چربی، پروتئین، فیبر و خاکستر آن ها اندازه­گیری شد. درصد روغن به روش سوکسله اندازه­گیری شد. به منظور تعیین ترکیب اسیدهای چرب، اندیس اسیدی، اندیس پراکسید، اندیس توتوکس، اندیس آنیزیدین و میزان مقاومت اکسیداتیو، روغن دانه­ها به روش سرد توسط حلال n- هگزان استخراج شد. یافته ها: براساس مطالعه انجام شده، میزان پروتئین، فیبر، خاکستر و اندیس اسیدی به طور معنی­داری در دانه بذرک بیشتر از دانه کنجد بود (01/0p<). در حالی که میزان روغن، اندیس توتوکس، اندیس آنیزیدین و میزان مقاومت اکسیداتیو در دانه بذرک به طور معنی­داری کمتر از دانه کنجد بود. در مورد اندیس پراکسید، تفاوتی بین نمونه­ها مشاهده نشد. آنالیز اسیدهای چرب نشان داد که لینولئیک اسید (6ω-) و لینولنیک اسید (3ω-) به ترتیب عمده­ترین اسیدهای چرب موجود در دانه کنجد و بذرک می­باشند. نتیجه­گیری: نتایج این پژوهش نشان داد که دانه­ کنجد و بذرک منابعی غنی از اسیدهای چرب ضروری، پروتئین، فیبر، مواد معدنی و سایر مواد مغذی می­باشند. بنابراین می­توان از آن­ها به عنوان منابع روغنی ارزشمند در فرمولاسیون مواد غذایی استفاده نمود.